Memory Vials

मागच्या वर्षी हेलसिंकीत राहात असताना, कॅम्पसवर फिरताना अक्षरशः सतराशे साठ प्रकारचे क्लब्स, ग्रुप्स आणि सोसायट्यांची पोस्टर्स दिसायची - ट्रेकिंग क्लब्स, योगा ग्रुप्स, बायबल स्टडी सर्कल्स, तत्त्वज्ञान चर्चा मंडळं, अगदी कोणती कल्पना करा ती सापडेल! अश्यात एक दिवस एका साध्याशा पोस्टरवर नजर पडली - "Join Helsinki Debating Society." वाद घालणे हा माझा आवडता विषय, त्यामुळे लगेच वाटलं - "चला, जरा टाईमपास होईल, नवीन लोक भेटतील, आणि आपली बोलायची हौस पण पूर्ण होईल!" मार्च महिना होता. हेलसिंकी बर्फात गाडलेलं, त्यात त्या दिवशी पाऊसही पडत होता - त्यामुळे हवेत एक भन्नाट गारवा पसरलेला. अशा थंडगार संध्याकाळी मी एका बिल्डिंगच्या तळघरात पोचलो. बरीच मंडळी आधीच जमली होती. मनात कल्पना होती की, एखादा विषय देतील, दोन गट पडतील, आणि वाद घडवतील. पण प्रत्यक्षात तिथल्या विद्यार्थी स्वयंसेवकांनी सुरुवातीलाच आम्हाला एका ठराविक पद्धतीने वाद घडवायचे नियम समजावले - British Parliamentary Debate Style. थोडक्यात, ही पद्धत अशी असते: दोन टीम्स नाहीत - चार टीम्स असतात: दोन "Government" बाजूच्या (जो...

मी गेले काही महिने फिनलंड च्या हेलसिंकी या राजधानी शहरात आहे. गेल्या ७ वर्षांपासून फिनलंडला सर्वात आनंदी राष्ट्र म्हणून घोषित करतायेत त्यामुळे इथे येण्यापूर्वीच उत्सुकता होती. भारताचा नंबर एवढा मागे का हे मलादेखील कोडेच आहे. मागे मागे तर मागे, रशिया, पॅलेस्टाईन, युक्रेन या युद्धाने गांजलेल्या देशांपेक्षा किमान या वर्षी तरी भारताचा वरचा नंबर असावा अशी अपेक्षा होती. त्यामुळे या Happiness Index भानगडीवर किती भरोसा ठेवायचा हे समजून जाते. पहिले तर आनंद म्हणजे काय याची व्याख्या बघायला हवी. कारण जे हा आनंद निर्देशांक बनवतात, ते स्वतःच्या व्याख्येनुसार सर्वेक्षण करत असतील, तर बऱ्याच गोष्टी इकडे तिकडे होऊ शकतात. मागे इंग्रजी कोरावरच एका आफ्रिकन नागरिकाचे उत्तर वाचण्यात आले होते. जगातल्या गरीब राष्ट्रांमध्ये त्याच्या देशाचा वरचा नंबर होता. पण त्याचे म्हणणे असे होते कि त्याने त्याच्या आजोबांना एवढ्या गरीब राष्ट्रामध्ये राहून देखील कधी दुःखी पाहिले नाही. त्यांनी कधी कर्ज घेतले नाही, कधी फार आजारी पडले नाहीत, स्वतःच्या शेतात पिकेल ते खाऊन अगदी ठणठणीत आयुष्य जगले. त्यांच्यासारखे असे बरेच जण त्याच्या...

विमानाच्या प्रवासात तुम्हाला भेटलेली एखादी चांगली व्यक्ती कोणती? का? सिटीझन केन नावाचा हॉलिवूड चा एक जुना माझ्या आवडीचा चित्रपट आहे. चित्रपट सुरु होतो तेच त्यातला अब्जाधीश वृद्ध नायकाच्या तोंडी शेवटचे शब्द असतात - 'रोझबड'. मृत्यूसमयी तो हे का म्हणाला आणि त्याचा अर्थ काय याविषयी माध्यमांत अंदाज आणि तर्क चालू होतात. नंतरचा संपूर्ण चित्रपट या नायकाची म्हणजे 'चार्ल्स केन' याची जीवनकहाणी आहे. रोझबड म्हणजे काय यासाठी जंग जंग पछाडणारे वार्ताहर नायकाच्या एका जवळच्या मित्राला त्याबद्दल विचारतात त्यावर त्यालाही काही माहित नसते. पण तो त्याचे अनुमान सांगतो की ती एखादी व्यक्ती असेल जी केन महाशयांच्या लक्षात राहिली. यावर त्या वार्ताहराचे समाधान न झाल्याने तो म्हातारा मित्र पुढील गोष्ट सांगतो. मिनिटभराचा हा संवाद हॉलिवूड च्या उत्कृष्ट संवादांपैकी एक आहे. A fellow will remember a lot of things you wouldn't think he'd remember. You take me. One day, back in 1896, I was crossing over to Jersey on the ferry, and as we pulled out, there was another ferry pulling in, and on it, the...

सध्याच्या सरकारी नोकरीच्या कमी संधी पाहता, मुलांना व्यवसायिक शिक्षण देणे आवश्यक आहे का? एक प्रतिष्ठित सरकारी नोकरी मिळते म्हणून एमपीएससीचा अभ्यास करणे कितपत योग्य आहे? एक गोष्ट सांगतो. माझा बालमित्र अमोलची. आम्ही दोघे इंजिनियरिंग सुद्धा एकाच कॉलेजला होतो. तो इलेक्ट्रिकल आणि मी मेकॅनिकल. आम्ही दोघे अगदी फार हुशार नाही पण सुखासुखी इंजिनियरिंग पास केलेले असे सर्वसाधारण विद्यार्थी. मध्यवर्गीय पालक. आम्ही दोघे तसे घरातले पहिल्या पिढीतले ग्रॅज्युएट. त्यामुळे आमच्या पालकांची खरंच कृपा. त्यांनी त्यांच्या शिक्षणाच्या मोजक्या अनुभवातून आम्हाला चांगल्या संधी उपलब्ध करून दिल्या. अमोलने आणि मी आर्मी ऑफिसर्स ट्रेनिंग अकॅडेमी साठी मोघम प्रयत्न केले. नाही मिळाले. मला त्यातल्या त्यात समाजशास्त्राची आवड असल्याने मी थर्ड, फोर्थ इयरला एमपीएससी/ युपीएससी चे अधिकचे वर्ग केले होते. आम्ही जिथे राहायचो त्या एसआरपीएफ मधल्या सहृदय कमांडंट आयपीएस वी. लक्ष्मीनारायण यांच्या पुढाकारातून हे वर्ग चालू झाले होते. आणि त्यांचा प्रभाव होताच. त्याबद्दल जास्त लिहीत नाही. इथे वाचू शकता. - http://alspensieve.blogspot.com/2012...

भारतासारख्या विकसनशील देशाने अवकाश मोहिमांवर अवाढव्य खर्च करणे योग्य आहे का? आणि का? आपल्या देशाच्या आकारमानाने हा खर्च अवाढव्य नक्कीच नाही. अवाढव्य खर्च हे विशेषण संरक्षण खर्चाच्या बाबतीत योग्य शोभेल. भारताला स्वतःचा अवकाश कार्यक्रम का हिताचा आहे, हे आता सर्वश्रुत आहेच. मी तुम्हाला एक आणखी बाजू सांगतो. कोणत्याही देशाला त्याची ओळख बनवावी लागते. बनवली नाही तरी ती आपसूक बनते. काहीवेळा चांगली असते काहीवेळा देशांतर्गत दुर्जनांमुळे किंवा देशाबाहेरच्या हितशत्रूंमुळे वाईटही ओळख बनते. सरकार वेळोवेळी इनक्रेडिबल इंडिया सारख्या जाहिरात मोहीमा करून आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रतिमा उंचावण्याचे काम करत असते. पण अशा जाहिराती एका ठराविक मर्यादेपर्यन्तच काम करू शकतात. तरीही अशा आंतरराष्ट्रीय जाहिरातींना काही कमी खर्च येत नाही.[१] मग त्यापण करू नयेत का? आता तुम्ही म्हणाल इथे अवकाश मोहिमांचा काय संबंध? आहे. भारताच्या अवकाश मोहीमा हा त्याच्या ओळखीचा, ब्रॅण्डिंग चा भागही आहेत. वैज्ञानिक प्रगती, स्वनिर्मित तंत्रज्ञान, परकीय चलन, भविष्यामधील आव्हानांची तयारी, प्रगत देशांच्या मध्ये मान आणि शत्रुदेशांना धाक या पल...

फेसबूक, गूगल, मोबाइल व टीव्ही शिवाय आपण जगू शकतो तरीही यांना बनवणारी मंडळी जगातील सर्वात श्रीमंत आहेत पण अन्नाशिवाय आपण जगू शकत नाही तरीही माझा शेतकरी फार गरीब आहे, असं का? पाणी आणि हवेशिवाय माणूस जगू शकत नाही तरीपण शुद्ध पाणी जास्तीत जास्त 20 रुपये लिटर तर हवा फुकट आणि सोने आणि चांदी खाता येत नाहीत तरीपण बहुमोल, असे का? असाच काहीसा तर्क आहे प्रश्नकर्त्याचा. वस्तूची किंमत उपयुक्तता, मागणी आणि पुरवठा या तत्वावर ठरते. पाणी उपयुक्त आहे, मागणी जास्त आहे पण पुरवठा देखील जास्त आहे त्यामुळे किंमत कमी. सोने उपयुक्त आहे, मागणी जास्त आहे पण पुरवठा कमी म्हणून किंमत जास्त. केशर उपयुक्त, मागणी कमी आणि पुरवठा त्याहून कमी त्यामुळे किंमत जास्त.करोना वायरस च्या काळात - चिकन उपयुक्त, मागणी कमी, आणि पुरवठा जास्त म्हणून किंमत कमी. [१] आता शेतमाल म्हणाल तर उपयुक्त आहे, मागणी जास्त आहे आणि पुरवठा देखील जास्त आहे त्यामुळे किंमती कमी. मागणी आणि पुरवठ्याचे प्रमाण व्यस्त झाले तर स्कॉर्पिओ मागे "ही कांद्याची कृपा" लिहिलेले देखील आपण पाहिले आहे. 'फेसबुक, गूगल यासारख्या कंपन्या उपयुक्त नाहीत' ही ...

My first international roommate was a  South Korean  guy when I was in Wroclaw Poland for the studies. The second semester I had two roommates - One was an  Ethiopian , the other was a Pakistani. The funny thing was that Ethiopian Christian, the  Pakistani  Muslim and I a Hindu made an interesting combination. The third semester I stayed with two  Polish  guys. Apart from this, when I was traveling, I have stayed with an  Italian , An  American , An  Australian , A  British , A  Japanese  as a roommate for a day or two. Long Answer - South Korean Yeobi was a math nerd. He was staying there already when I arrived and he subtly told me that he preferred the room clean and tidy all the time. Later when I showed him my way of keeping the room clean and tidy, he said that I needed to tone it down a bit for him to which we had a good laugh. I asked him so many questions on South and North Korea relations. In one of...

I used the following means while traveling solo in Central Europe. Hostel World dot com . Find a sweet spot by checking price, reviews, and location.  Blabla Car . Cheapest travel option of all. Plus if you get lucky you get to travel with locals who will share their stories and listen to yours.  Flixbus, Studentagency, Polskibus, Postbus . They are crazy cheap bus services and have routes all over.  GoEuro dot Com. This is a must-have app. It will give you all options with prices - Air, Rail, Road. I would rate it one of the 5 top apps in the world. I mean it.  I stayed at my friends’ in major cities. So be nice to people and make friends. You never know who will shift to which city in the future. ;)  Ryanair - travel when they offer dirt cheap air tickets.  Durums and Kababs at Turkish shops. I did not spend too much and still had full meals. I would go to Lidl, Carrefour, and Biedronka whenever possible to grab a few sandwiches and Snickers to...

आपला देश हा विविधतेनेने नटलेला आहे वगैरे वगैरे.. सर्व जातीधर्माचे, विचारसरणीचे , बहुभाषिक लोक गुण्यागोविंदाने राहतात वगैरे वगैरे.. हे असली वाक्य शाळेच्या पुस्तकांमध्ये आणि भाषणांमध्ये कितीदा ऐकली असतील? थोडीफार अक्कल आल्यापासून आपल्या शहरातून (म्हणजे बेडकाच्या विहिरीतून म्हणा हवेतर) बाहेर फिरताना लक्षात आले की भारत देश हे खतरनाक वेगळे रसायन आहे. खरच आपल्या प्रांतामध्ये कमालीचे वेगळेपण आहे. लोक बोलतात वेगळे, चालीरीती वेगळ्या, भाषा चित्र-विचित्र.. तरी हा देश एकत्र राहिला किंवा ठेवला कसा? युरोप मध्ये गेल्यावर पहिल्यांदा त्या "वाह काय शिस्त आहे, काय स्वच्छता आहे.." टिपिकल मुक्तपीठ शॉक मधून बाहेर पडल्यावर तिथल्या शहरांची आणि लोकांचा एक ठराविक साचा लक्षात आला. मला असे म्हणायचे नाही की युरोप विविध नाही. अतिशय सुंदर आणि निरनिराळ्या रंगांनी रंगलेला आहे. भाषा आणि चालीरीती खूप वेगवेगळ्या आहेत. पण म्हणूनच तो तितक्याच प्रकारच्या स्वतंत्र देशांनी बनलेला आहे. पण या देशांचा धर्म एकसारखा, मूळ स्वभाव वैशिष्ट्य सारखीच. उदा. जर्मनी ऑस्ट्रिया मध्ये अभिवादन करताना "गुटेन मोर्गेन, ...

Haircut in Pune, India at my regular barbershop- Rs. 60 = 90 Cents Haircut in Kapfenberg, Austria - 20 Euro. As I was told. "Let's save some money, what worse could happen?" This soliloquy has had me doing things that I sometimes regretted later. I was in FH Joanneum, Kapfenberg, Austria, for my Erasmus semester. This town albeit small has most facilities available. Breathtakingly beautiful, It's situated in the eastern extensions of the Alps. It had a small castle atop a mountain, a river carrying crystal clear water, and a rail route that was well-connected from Florence to Zurich to Vienna and Prague. However, being in Austria, also meant that it was more expensive than the rest of Europe. I went there after my summer break around the end of September 2015 from Pune, India. I had already applied a few money-saving tricks such as a fine haircut to defer the next one as long as possible. Around mid of December, all the Austrian students in our hostel went to t...